Betekeniscafe - Generatieleren

Betekeniscafé 1 september 2011, door Wiro Kuipers MBA


Op dit moment werken er vier verschillende generaties in organisaties, met alle hun eigen waardeoriëntatie. De uitdaging is om de kracht van verschillende generaties te benutten in de ontwikkeling van organisaties. In het kort was dat de boodschap die Edna Walhain van het bureau Koffie & Bubbels de bijna vijftig aanwezigen meegaf bij het afgelopen Betekeniscafé op 1 september 2011 in Enschede. In een verlaten museum, tussen de pronkstukken van de collectie, werd vervolgens intergenerationeel gewerkt aan een aantal mindmaps op specifieke thema’s. De uitkomst daarvan (aldus een pragmaticus):

Innovatief ondernemen

Voor de screenagers (geboren tussen 1985 en 2000) en de pragmatische generatie (1970-1985) zijn de begrippen innovatief en ondernemen als vanzelfsprekend aan elkaar verbonden. Baanbrekend, slim, nieuw, onverwacht, onnadenkend en doen zijn woorden die in hun reacties opvallen. De generatie X (1955-1970) zoekt bij dit thema vooral naar verbindingen: het leren van elkaar en van andere beleidsvelden kleurt de antwoorden van de leden van deze generatie. De protestgeneratie (1940-1955) tenslotte lijkt niet zo goed uit de voeten te kunnen met dit thema. Meest opvallend in hun reactie is het begrip “80% transpiratie, 20% inspiratie”.

Noodzakelijke privacy

Ook bij dit thema is de inbreng van de protestgeneratie beknopt; “Hoezo noodzakelijk?” staat er bij het thema geschreven, met daarbij dat enige privacy zeker gewenst is. Generatie X-ers brengen geen strikte scheiding aan tussen werk en privé en zoeken naar de verbindingen waar het kan. Wel zien ze de risico’s daarvan. De jongste generaties willen nagenoeg alles delen, als ze daar zelf de keuze voor hebben gemaakt. Tegelijkertijd geven zij namelijk aan ook graag eens op zichzelf te zijn, wanneer ze daar behoefte aan hebben.

Inspirerend samenwerken

De generatie X heeft bij dit thema de meeste inbreng geleverd. Ontmoeting, geven/krijgen en elkaar uitdagen zijn termen die genoemd worden, maar meest opvallend zijn de statements “Het proces is ook een resultaat,” en “Is er iets anders denkbaar?”. Daar tegenover staat de reactie van de jongste generaties, die zich meer richten op het resultaat van de samenwerking, het tonen van lef om te bereiken wat je voor ogen hebt en het vinden van steeds weer nieuwe samenwerkingsverbanden die ergens aan bijdragen. Bij hen en ook bij de protestgeneratie valt op dat samenwerking vooral ook wordt ingezet om een individueel doel te bereiken.

Sociale innovatie

Bij dit thema grijpt de protestgeneratie terug op haar oorsprong en meldt ze: “Culturen mengen en mengen van generaties” en “Weg van de zuilen!”. De pragmatici schrijven: “De vraag is niet of ik je ken, maar of ik je kan helpen.” Zij staan voor slimme verbindingen en cocreatie op inhoud, nieuwsgierigheid en resultaat. Voor de screenagers lijkt het thema - vooral het samen denken om tot iets beters te komen - ook vanzelfsprekend te zijn. De generatie X tenslotte richt zich op het daadwerkelijke contact en stellen andere generaties vragen over diepgang, betekenis, verbinding en gelijkwaardigheid en reppen over “Nieuwe angst,” al zou de wereld op het punt van vergaan staan (zoals zij ervaarden in hun ‘formatieve periode’).

Zinvol werk

De generatie X schrijft op het brownpaper van dit thema met hele grote letters: “Wat moet gebeuren, moet gebeuren!” De protestgeneratie richt zich vooral op duurzaamheid: hoe bestendig je wat je hebt opgebouwd? De jongere generaties relateren het thema vooral aan plezier, kunnen bijdragen, ertoe doen en waarde toevoegen. Meest typerend is wellicht het citaat: “Werk bestaat niet, elke dag is een vrijwillig avontuur.”

Bezielend leiderschap

De protestgeneratie - toch een generatie die nog veel van de leidinggevende posities bekleedt - richt zich bij dit thema vooral op authenticiteit en het bieden van ruimte aan anderen. Daar staat de inbreng van de pragmatische generatie tegenover, die vooral gaat over persoonlijk leiderschap en inspiratie en motivatie los van hiërarchie. Bij de screenagers gaat het nog een stap verder. Zij schrijft: “Leiderschap? Samenwerken!”. Voor verantwoordelijkheid, vertrouwen en verbinding kunnen we tenslotte het beste terecht bij de generatie X, zo blijkt uit haar inbreng. Opvallend in de manier van werken tenslotte was dat pragmatici en screenagers heel snel en vanzelfsprekend aan de slag gaan, dat de generatie X-ers vooral veel overleg voerden en dat de protestgeneratie afwachtte wat er verscheen op de brownpapers en daar vervolgens eens flink op ging reageren. Typerend voor elke generatie...

Gelukkig viel dat onderscheid snel weg toen het tijd was voor het informele gedeelte van het Betekeniscafé: de borrel. Met een drankje, maar zonder hapjes, praatten we na over dit fascinerende thema en wat je ermee kunt in je dagelijkse werk.